Format Kaseta Magnetofonowa Analogowa

Specyfikacja kasety magnetofonowej analogowej

Podstawowe cechy fizyczne

• Wymiary:
  Standardowa kaseta magnetofonowa (Compact Cassette) ma wymiary:
  • Długość: 102 mm
  • Szerokość: 64 mm
  • Grubość: 12 mm
• Taśma magnetyczna:
  Szerokość taśmy: 3,81 mm
  Prędkość przesuwu taśmy: 4,76 cm/s (standardowa)
  Długość taśmy: od 15 minut (C15) do 120 minut (C120), najpopularniejsze były C60 (30 minut na stronę) i C90 (45 minut na stronę).
• Rodzaje taśm:
  1. Typ I (ferrytowa, normalna) – najczęściej stosowana, dobra do nagrań ogólnych.
  2. Typ II (chromowa) – wyższa jakość dźwięku, większa dynamika.
  3. Typ III (ferrochromowa) – hybryda typów I i II (rzadko używana).
  4. Typ IV (metalowa) – najwyższa jakość, przeznaczona do zastosowań profesjonalnych.
• Obudowa:
  Plastikowa obudowa z dwiema szpulami taśmy, zabezpieczona przezroczystym oknem umożliwiającym obserwację taśmy. Kasety posiadały również zabezpieczenia przed przypadkowym nagraniem (usuwalne wypustki na górze kasety).

---

Historia kasety magnetofonowej

Lata 60.

• 1963 rok: Kaseta magnetofonowa została wynaleziona przez firmę Philips w Belgii. Początkowo była przeznaczona do nagrań mowy i prostych zastosowań domowych.
• 1965 rok: Kaseta weszła na rynek konsumencki, zyskując popularność dzięki prostocie obsługi i kompaktowym rozmiarom.

Lata 70.

• Kaseta zaczęła wypierać szpule magnetofonowe w zastosowaniach domowych dzięki swojej wygodzie i dostępności sprzętu.
• Wprowadzono typy taśm chromowych (Typ II), co poprawiło jakość dźwięku.
• Pojawiły się pierwsze przenośne magnetofony, które zrewolucjonizowały sposób korzystania z muzyki.

Lata 80.

• Złoty wiek kaset magnetofonowych – były dominującym formatem audio.
• 1979 rok: Sony wprowadziło Walkmana, który jeszcze bardziej spopularyzował kasety.
• Taśmy metalowe (Typ IV) umożliwiły nagrywanie w bardzo wysokiej jakości, zbliżonej do płyt winylowych.

Lata 90.

• Kasety były używane zarówno do muzyki, jak i do nagrywania głosu, a także w edukacji i w zastosowaniach multimedialnych.
• Ich popularność zaczęła spadać wraz z pojawieniem się płyt CD i później formatów cyfrowych, takich jak MP3.

Lata 2000 i później

• Produkcja kaset drastycznie zmalała na rzecz nośników cyfrowych, ale wciąż były używane w niszowych zastosowaniach.
• W XXI wieku kaseta stała się obiektem nostalgii i kolekcjonerskim, a niektóre zespoły zaczęły ponownie wydawać albumy na tym nośniku.

---

Format techniczny

Zasada działania

Kaseta magnetofonowa wykorzystuje taśmę pokrytą warstwą materiału magnetycznego (np. tlenek żelaza), na której zapisuje się sygnał audio w formie zmian magnetycznych. Nagrywanie i odtwarzanie odbywa się dzięki głowicy magnetycznej w magnetofonie.

Charakterystyki audio

• Pasmo przenoszenia: od 30 Hz do 17 kHz (zależnie od jakości taśmy i sprzętu).
• Stosunek sygnał/szum: od 50 dB (Typ I) do 70 dB (Typ IV).
• Dynamika: od 50 dB (taśmy standardowe) do 80 dB (taśmy metalowe z Dolby C).

Technologie wspierające

• Dolby B, C, S: Systemy redukcji szumów.
• Autoreverse: Możliwość automatycznego odtwarzania obu stron kasety.
• Mechanizmy zabezpieczające: Czujniki końca taśmy, systemy przeciwdziałające zerwaniu taśmy.

---

Kaseta magnetofonowa była jednym z najważniejszych nośników audio XX wieku, łącząc przystępność, kompaktowość i prostotę użytkowania, co uczyniło ją ikoną kultury muzycznej. Współcześnie przeżywa renesans w środowiskach kolekcjonerskich i miłośników retro.

Najważniejsi producenci kaset magnetofonowych audio i ich modele

1. TDK

• Jeden z najpopularniejszych producentów kaset magnetofonowych, znany z wysokiej jakości produktów.
• Przykładowe modele:
  • TDK D – podstawowa seria taśm ferrytowych (Typ I).
  • TDK SA – seria chromowa (Typ II) o wysokiej jakości dźwięku.
  • TDK MA – taśmy metalowe (Typ IV), dedykowane profesjonalnym nagraniom.
  • TDK AR – model premium w kategorii Typ I, z ulepszonym pasmem przenoszenia.

---

2. Maxell

• Japoński producent znany z innowacji w dziedzinie taśm magnetycznych.
• Przykładowe modele:
  • Maxell UR – standardowa kaseta ferrytowa (Typ I) do codziennego użytku.
  • Maxell XL II – seria chromowa (Typ II) o doskonałej dynamice.
  • Maxell MX – taśmy metalowe (Typ IV) dla audiofilów.
  • Maxell XL II-S – udoskonalona wersja Typ II z większą precyzją dźwięku.

---

3. Sony

• Firma znana z wysokiej jakości kaset i sprzętu audio, w tym Walkmanów.
• Przykładowe modele:
  • Sony HF – podstawowe taśmy ferrytowe (Typ I).
  • Sony UX – seria chromowa (Typ II), popularna w latach 80. i 90.
  • Sony Metal-XR – kasety metalowe (Typ IV) dla profesjonalistów.
  • Sony HF-S – ulepszona wersja Typ I z wyższą jakością dźwięku.

---

4. BASF (później Emtec)

• Niemiecki producent, który wprowadził wiele innowacji w dziedzinie taśm magnetycznych.
• Przykładowe modele:
  • BASF LH-EI – standardowa taśma ferrytowa (Typ I).
  • BASF Chrome Super II – seria chromowa (Typ II) z dużą dynamiką.
  • BASF Metal Maxima – zaawansowane taśmy metalowe (Typ IV).
  • BASF Ferro Extra – popularne kasety Typ I do codziennego nagrywania.

---

5. Fuji

• Japońska firma specjalizująca się w taśmach magnetycznych i technologii fotograficznej.
• Przykładowe modele:
  • Fuji DR – podstawowe taśmy Typ I.
  • Fuji FR-II – chromowa seria o wysokiej jakości dźwięku (Typ II).
  • Fuji Z-II – kasety premium w kategorii Typ II.
  • Fuji Metal XR – kasety metalowe o profesjonalnych parametrach.

---

6. Denon

• Marka audiofilskich produktów o najwyższej jakości.
• Przykładowe modele:
  • Denon DX1 – taśmy Typ I o wysokiej stabilności.
  • Denon HD7 – seria chromowa (Typ II) dla wymagających użytkowników.
  • Denon MG-X – taśmy metalowe (Typ IV) dla profesjonalnych nagrań.
  • Denon DX3 – ulepszona wersja Typ I.

---

7. That’s (Taiyo Yuden)

• Producent znany z innowacyjnych rozwiązań i kaset premium.
• Przykładowe modele:
  • That’s FX – kasety Typ I z bardzo dobrą dynamiką.
  • That’s CD-II – chromowe kasety zaprojektowane z myślą o nagraniach cyfrowych.
  • That’s Metal Master – jedne z najlepszych taśm metalowych na rynku (Typ IV).

---

8. Scotch (3M)

• Amerykańska firma znana z produkcji taśm magnetycznych.
• Przykładowe modele:
  • Scotch Dynarange – kasety Typ I o przyzwoitych parametrach.
  • Scotch XS-II – chromowe taśmy (Typ II) z dużą dynamiką.
  • Scotch Master IV – metalowe kasety premium (Typ IV).

---

9. Memorex

• Popularny producent kaset w USA.
• Przykładowe modele:
  • Memorex dBS – podstawowa taśma ferrytowa (Typ I).
  • Memorex High Bias II – kasety chromowe (Typ II) do nagrań muzycznych.
  • Memorex MRX-IV – metalowe kasety do profesjonalnych zastosowań.

---

10. Polskie marki (Unitra i Stilon)

• Unitra Stilon: Produkowane w Polsce kasety magnetofonowe, popularne w czasach PRL.
• Przykładowe modele:
  • Stilon Gorzów SM-240 – podstawowe taśmy Typ I.
  • Stilon SM-120 – kasety Typ I o różnej długości nagrań.

---

Uwagi

Różne modele kaset oferowały zróżnicowaną jakość dźwięku, dynamikę i trwałość, co czyniło je odpowiednimi do różnych zastosowań: od nagrań domowych po profesjonalne nagrania muzyczne. Niektóre z tych modeli, zwłaszcza te metalowe, do dziś są cenione przez kolekcjonerów.